Bij overstromingen wordt zowel regenwater, oppervlaktewater (beken, rivieren...), rioolwater als water uit septische putten meegevoerd. Dit water is belast met micro-organismen. Deze blijven achter wanneer het water zich terugtrekt. Het gaat meestal om niet-ziekteverwekkende micro-organismen die op waterbodems leven. Maar ook ziekteverwekkende bacteriën, parasieten en virussen kunnen voorkomen.

Bij overstroming kan het water chemische stoffen meevoeren uit bijvoorbeeld stookolietanks. Deze stoffen kunnen bij het terugtrekken van het water achterblijven op de oppervlakten van materialen en bodems waarmee het water in contact is geweest.

Deze potentiële verontreinigingen vragen om de nodige aandacht om de impact op de gezondheid van bewoners tot een minimum te beperken. Op basis van het advies van de Hoge Gezondheidsraad sommen we de onderstaande adviezen en antwoorden op relevante vragen op. 

• Bescherm jezelf bij het schoonmaken. Draag handschoenen en rubberen laarzen. 
• Was vaak je handen met schoon water en zeep of gebruik op alcohol gebaseerde handontsmettingsmiddelen. Doe dit minstens na toiletgebruik en voor het eten, drinken of roken. 
• Reinig oppervlakken met een chlooroplossing (15 ml bleekwater/l water), was kleding bij voorkeur op 60°C en maak de vaat schoon met warm water (minstens 70°C) en afwasmiddel.
• Drink alleen schoon, veilig water. Eet alleen voedsel dat niet in contact is geweest met overstromingswater of met oppervlakken die in contact zijn geweest met overstromingswater.
• Eet geen gekoeld of gesmolten voedsel dat langer dan twee uur aan warme temperaturen is blootgesteld, bijvoorbeeld door een elektriciteitsonderbreking.
• Vermijd contact met dode dieren.

Bij overstromingen kunnen een aantal infectieziekten zich gemakkelijker verspreiden. Als je symptomen of klachten ervaart (zoals koorts, verwondingen, maag-darmklachten...) raden we je aan om jouw huisarts te raadplegen.

De groenten die nog aanwezig waren in de moestuin op het moment dat hij overstroomd werd, zijn absoluut niet meer geschikt voor consumptie. De groenten mogen ook niet gecomposteerd worden voor gebruik in de moestuin.

Achtergebleven slib in de moestuin kan ook later voor problemen zorgen. Het kan aangewezen zijn om bij de herstart of opstart van een moestuin een staalname te doen en analyses te laten uitvoeren. Je vindt meer info over een gezonde moestuin kan op www.gezonduiteigengrond.be(dit is een externe link). 

Als je putwater als drinkwater gebruikt en de put is overstroomd geweest, raden we absoluut af om dit water nog te gebruiken als drinkwater. We raden aan om, vooraleer de put weer in gebruik te nemen, de put schoon te (laten) maken, te (laten) desinfecteren en de kwaliteit van het water te laten controleren.

Particuliere putwatergebruikers die niet kunnen aansluiten op het openbaar waterleidingnet kunnen een gratis controle aanvragen bij het drinkwaterbedrijf(dit is een externe link) dat actief is de regio. De analyseresultaten worden gezondheidskundig beoordeeld door het Departement Zorg.

Particulieren die wel kunnen aansluiten of aangesloten zijn op het openbaar waterleidingnet kunnen terecht bij een erkend labo voor de analyse van drinkwater. 

We raden altijd af om regenwater (onder andere uit regenwaterciternes) als drinkwater te gebruiken.

Omdat de muren en vloeren veel water hebben opgenomen tijdens de overstroming is het van groot belang dat dit water zo snel mogelijk opdroogt. Verwijder eerst het slib. Poets de muren en vloeren grondig met water en detergent. Als dat nodig is kan je daarna nog verder reinigen schoonmaken met zuiver water waaraan bleekwater werd toegevoegd (150 ml bleekwater op 10 l water). Probeer het huis zo goed mogelijk te verwarmen en zorg voor een goede ventilatie - zo droog je het huis. Het droogproces zal de groei van schimmel en eventuele microbiële verontreiniging tegengaan.